✍️ایرج مقدم، مدیر مسئول پایگاه خبری_تحلیلی هزارپیشه
جمعی از جوانان و ساکنان شهرستان ملکشاهی با حضور در حوالی چشمه روستای گلگل و راه ارتباطی ایلام به ملکشاهی، اعتراض خود را نسبت به عدم برخورداری شهرستان از منابع آبی چشمهی گلگل اعلام کردند. این اعتراضات در پی نارضایتیهای انباشتهشده و مطالبهی سهم عادلانه از منابع حیاتی منطقه صورت گرفته است.
چشمهی گلگل، به عنوان یکی از مهمترین و پایدارترین منابع آب سطحی استان ایلام، نقشی کلیدی در تأمین آب شرب شهر ایلام و روستاهای مسیر خط انتقال ایفا میکند. طبق آمارهای موجود، بیش از ۸۵ درصد از آب شرب شهر ایلام، یا مستقیماً از این چشمه تأمین میگردد، یا از طریق سد چمگردلان که خود وابسته به این منبع است؛ و بیشترین سهم تامین را از چشمه گل گل دارد؛ تامین می شود. در عمل، میتوان گفت که بیش از نیمی از جمعیت استان، بهنوعی به آب این چشمه وابستهاند و آب شرب آنها از این چشمه تامین می گردد.
در مقابل، شهرستان ملکشاهی – که خود در همجواری چشمه قرار دارد – با مشکلات عدیدهای در حوزهی آب شرب مواجه است. کیفیت و کمیت پایین آب شهری، دسترسی نامناسب به منابع پایدار، و اتکای اجباری به چشمههای کوهستانی غیرمطمئن از جمله چالشهاییست که مردم این منطقه با آن دست و پنجه نرم میکنند؛ و مجبورند آب شرب را از چشمه های کوهستانی منطقه تامین و یا خریداری نمایند، و از آب شبکه شهری صرفا جهت مصارف دیگر غیر از شرب استفاده نمایند.
شایان ذکر است که بر اساس مصوبات پیشین دولت و برنامهریزیهای انجامشده، قرار بوده تأمین آب شرب ملکشاهی از طریق انتقال از سد چمگردلان محقق گردد. پروژهی مربوطه سالهاست آغاز شده، اما بهدلیل عدم تخصیص کافی منابع مالی و پیگیری ضعیف مسئولین گذشته، هنوز به نتیجه نرسیده باشد، و همچنان محلی برای شعار گفتن مسئولین باشد و به بهره برداری نرسد.
نکتهی قابل توجه اینجاست که در سالهای اخیر بخشی از ظرفیت چشمهی گلگل به مصارف صنعتی نظیر پتروشیمی ایلام تخصیص یافته بود؛ حال آنکه مناطق محروم ملکشاهی از این منابع بیبهره ماندهاند. این مسئله باعث تشدید احساس بیعدالتی در میان مردم شده و مطالبهگری عمومی را افزایش داده است.
کشاورزان شریف روستای گلگل، با همهی نیاز و تعلق سنتی و آبا و اجدادی به این آب، به حرمت اولویت شرب، از نسق خویش گذشتهاند؛ اما وقتی که پای مصارف تجملی شهری و هدر رفت آب شرب برای فضای سبز شهر ایلام و پروژههای غیرضروری صنعتی در میان است؛ مصارف دیگر را نسبت به نیاز آب کشاورزیشان به عنوان تنها منبع درآمد و زندگیشان در اولویت نمی بینند؛ و خواهان اجرای عدالتند.
از آنجا عدالت اجتماعی، بنیان امنیت و رضایت مردمی است با توجه به موارد فوق، پیشنهاد میگردد:
۱. استاندار و معاونت عمرانی و فرماندار ملکشاهی و شرکت آبفای استان با اولویت، بازدید میدانی از پروژهی انتقال آب به شهرستان ملکشاهی را در دستور فوری کار قرار دهند؛ و روند پیشرفت پروژه را بررسی و اگر موانعی احتمالی در مسیر بهره برداری قرار دارد، رفع نمایند.
۲. بیتردید، ارائهی گزارشی واقعی و شفاف از سوی شرکت آبفار در خصوص روند اجرای پروژه و تعیین جدول زمانبندی روشن و الزامآور، میتواند نخستین گام در جهت جلب اعتماد افکار عمومی و احقاق حقوق مردم شریف ملکشاهی باشد.
۳. تخصیص بودجهی کامل و ویژه جهت تکمیل پروژهی انتقال آب، توسط نمایندگان مردم و استانداری و شرکت آبفار از طریق پیگیری از وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه، بهعنوان یک ضرورت اجتماعی و زیربنایی دنبال گردد.
۴. بازنگری در نحوهی تخصیص آب چشمهی گلگل با رویکرد عدالتمحور و با لحاظ نیاز شرب مناطق محروم مانند ملکشاهی صورت پذیرد؛ اولویت شرب بر مصارف صنعتی و غیرضروری در سیاستگذاریها صراحتاً مدنظر قرار گیرد.
۵. تشکیل کارگروهی دائمی برای پایش اجرای پروژه و گزارشدهی دورهای به افکار عمومی، از طریق رسانه های رسمی و محلی پیشنهاد میشود.
تأمین آب شرب پایدار برای ملکشاهی، صرفاً یک مطالبهی محلی نیست؛ بلکه ضرورتی انکارناپذیر در جهت تحقق عدالت منطقهای، تقویت سرمایهی اجتماعی، و پیشگیری از بروز نارضایتیهای اجتماعی است. انتظار میرود تصمیمگیران، با رویکردی مسئولانه، گامهای عملی در جهت حل این مسئلهی بنیادی بردارند.
جوانان ملکشاهی هم باید با صبر و حوصله پیگیر مطالبه خود باشند؛ و مطالبات باید بصورت قانونی انجام گردد، تا خدایی ناکرده مطالبه آنها منحرف نشود و نهایتا ضمن احترام به قانون و حفظ امنیت اجتماعی منجر به نتیجه مطلوب و تامین آب شرب شهرستان شود.